Θανάσης Πρίφτης – 3+1 παρατηρήσεις για το wikileaks |
1. Ένα δώρο εξ ουρανού – Ο Χρόνος
Οι κυβερνήσεις ευδοκιμούν πάνω σε ιστορίες για το παρελθόν. Κυβερνούν το παρόν ακριβώς επειδή μπορούν, τώρα, να εκπροσωπήσουν τη μαζική εμπειρία του παρελθόντος: για τις σχέσεις εξουσίας, τους νόμους, τις κοινωνικές συμβάσεις. Είναι το πλησιέστερο πράγμα στον ολοκληρωτικό Εαυτό, στη φαντασίωση ενός πλήρους υποκειμένου. Μ’ αυτή την έννοια, το Wiki-leaks είναι δώρο εξ ουρανού για την προσωρινότητα των κυβερνήσεων. Το μέλλον πάντα εξαρτάται από το παρελθόν, οι μαζικές κυβερνητικές διαρροές μας υπενθυμίζουν το ότι βρισκόμαστε εκτός από τις επίσημες συμφωνίες και τις κρίσιμες αποφάσεις. Μέσω της δημοσιοποίησης των διαρροών μας δίνεται η ευκαιρία να δούμε ανοιχτά όλες τις σκευωρίες και τις μεθόδους που τις προκάλεσαν, καλούμαστε να τις δούμε με δέος, και μας κολακεύουν αν και όταν καταφέρουμε να τις αναπαράξουμε.
2. Αυτό είναι ένα κομμάτι μόνο – του Κώδικα
Συχνά καταφέρνουμε να δούμε ένα μέρος του κυβερνητικού κώδικα, αποθανόντα ή μη. Αν προσπαθήσετε να επισκεφτείτε το γραφείο κοινωνικής μέριμνας της περιοχής σας, το συμπέρασμα είναι το ίδιο. Η διαφάνεια δεν έχει να κάνει με τον ίδιο τον κώδικα, αλλά με μια πολύ συγκεκριμένη πτυχή του, ιδωμένο από μια ουδέτερη, αποστασιοποιημένη, ματιά: θα πρέπει να επιτρέπεται σε “όλους” να παίζουν με τα δεδομένα, να δημιουργούν την δική τους εκδοχή, να συνεισφέρουν στην ολοκληρωμένη διακυβέρνηση, στο κοινό σχέδιο. “Όλοι” είναι ελεύθεροι να δώσουν ζωή στο νεκρό κώδικα, να του προσθέσουν νέες λειτουργίες. Αλλά είναι τελικά ασήμαντο αν το μικρό κομμάτι του κώδικα που καταφέρνουμε να δούμε είναι νεκρό ή όχι καθώς μας δίνεται η ευκαιρία να ζούμε στο σύνολό του. Η κυβέρνηση, όπως και το wiki-leaks, έχει να κάνει με την οικονομία, τους νόμους, τις σχέσεις, την αισθητική, την τέχνη, είναι ένας ζωντανός κώδικας που μπορείς να παγώσεις για λίγο ένα κομμάτι του αλλά ζεις, ο ίδιος, τις επιπτώσεις της λειτουργίας του ως συνόλο.
3. Το Wiki-leaks ως σκηνικό – Χώρος
Αυτό που συμβαίνει είναι ένα παιχνίδι που για μια στιγμή μοιάζει καινούριο, μέχρι να ανακαλύψουμε ότι χρησιμοποιεί ακριβώς τις ίδιες παλιές μεθόδους: κατασκόπους, διαρροές, αποκαλύψεις, και ο κατάλογος δεν έχει τέλος. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, εκτός από το γεγονός ότι αυτές οι μέθοδοι αντιμετωπίζουν τα υποκείμενα τους με την ίδια πάντα απόσταση. Αναγνωρίζουμε τους βασικούς πρωταγωνιστές των διαρροών, μπορούμε να νιώσουμε πως μας αφορούν οι κινήσεις τους, να φανταστούμε τις ζωές τους, να κατανοήσουμε τα κίνητρά τους αλλά γνωρίζουμε ότι ποτέ δεν θα αποτελέσουν κομμάτι της δικής μας καθημερινότητας. Μπορεί να μας προκαλούν συγκινήσεις όλα αυτά τα υποκείμενα που εμφανίζονται ως πρωταγωνιστές στις διαρροές, αλλά μέσα απο μια κανονικότητα ποπ σταρ φυσιογνωμιών. Αυτή είναι μια αντανάκλαση του πως θα “έπρεπε” να βλέπουμε την ίδια την Εξουσία: τόσο κοντά, τόσο μακριά σε μια αναμενόμενη, ομαλή, μελωδική επανάληψη.
3+1. Το Wiki – leaks δεν έχει τίποτα το wiki
Το επιχείρημα μοιάζει προφανές, ή μήπως όχι; Ο όρος wiki έχει από μόνος του μια φορτισμένη, σχεδόν χειραγωγήσιμη, έννοια. Το Wiki έχει να κάνει με τη δημοκρατία, τη συμμετοχή, την καινοτομία… Η οικειοποίηση λέξεων όπως το wiki, από την δράση του Wiki – leaks, είναι κομμάτι όλων των προηγούμενων παρατηρήσεων του κειμένου. Εδώ το παιχνίδι της προσωρινότητας, του κώδικα και του χώρου εισχωρεί στο πεδίο της γλώσσας. Το Wiki-leaks μας ζητά να καταγράψουμε τις αποφάσεις του, να αναπαράξουμε τις ιστορίες του, να χρηματοδοτήσουμε τους στόχους του. Μπορεί αυτό και να είναι η διαδικασία του wiki τελικά. Θα το κάναμε ευχαρίστως.
Το “συμπέρασμα” παραμένει: Αντί να επιμένουμε στην αποκάλυψη και την αποποίηση της βίας που μας επιβάλλει ο αποκλεισμός μας από την κυβέρνηση και τις λειτουργίες της, πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε με κριτικό τρόπο τη βία που συνεπάγεται από τη συμμετοχή και ενσωμάτωσή μας στα δίκτυα της διακυβέρνησης και στα πληροφορικά της κανάλια.
Αφιέρωμα: wiki politics
Ετικέτες: cablegate , wikileaks , διαφάνεια , Θανάσης Πρίφτης